آیا بر باد رفته عجیب‌ترین فیلم آمریکایی است؟ -- نیکلاس باربر

برباد رفته در میان آمریکایی ها هنوز هم محبوب ترین فیلم تاریخ سینما است. اما پس از ۷۵ سال که از ساخت این فیلم می گذرد و با تغییر زمانه هنوز لایق چنین محبوبیت و جایگاهی است؟

دو نظر سنجی که در سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۱۱ در آمریکا انجام شد نشان داد که بر باد رفته هنوز هم از تمام فیلمهای دیگری که از سال ۱۹۳۹ تاکنون عرضه شده اند در میان مردم محبوبیت بیشتری دارد. اگر تغییر ارزش پول و تورم در هفت دهه گذشته را در نظر بگیرم خواهیم دید که از نظر درآمد و فروش در گیشه نیز موفق ترین فیلم آمریکا بوده است.

هر چند این آمار بسیار مهم هستند ولی می توان گفت که جای تعجبی ندارد. فیلم برباد رفته همواره به عنوان درخشنده ترین اثر هالیوود تلقی شده و به همین خاطر ممکن است هیچکس در جایگاه ویژه این فیلم تردید نکرده باشد.

همه ما پهنای تصویر و رنگ های تند فیلمبرداری تکنی‌کالر این فیلم را به یاد داریم. زیبایی بی پرده و جسورانه ویوین لی بازیگر نقش اسکارلت و جذابیت مردانه کلارک گیبل بازیگر نقش رت باتلر در ذهن همه حک شده است. صحنه های رویارویی و جنگ لفظی این دو شخصیت را همه به یاد دارند و تصور عمومی این است کهبرباد رفته فیلمی است که سینما دوستان همیشه آن را خواهند ستود.

ما اگر امروز دوباره این فیلم را تماشا کنید خواهید دید که تمام عناصر این فیلم به حد سرگیجه آوری عجیبند.

این فیلم به هیچ وجه یک داستان ساده و بی ضرر برای تفریح و سرگرمی تمام اعضای خانواده نیست. این فیلم به شکل جذاب و فریبنده ای تجاهل و اغماض در برابر خلافکاری و بی عدالتی، دروغ و ناروایی و دلفریبی مزدورانه را می ستاید. پس زمینه داستان ستایش عاشقانه ای از ایالت های برده دار جنوب و تلخنامه ای علیه ایالت های شمالی آمریکاست که در دوران جنگ داخلی با برده داری مخالف بودند.

پرداخت داستان مملو از فراز و نشیب های متعددی است که مدام از کمدی سطحی به تراژدی فرساینده می رود و دوباره بازمی گردد. داستان عاشقانه ای است که قهرمان مرد و قهرمان زن آن گاهی حتی چشم دیدن یکدیگر را ندارند. در قالب سلسله حوادثی که گاه چندان به یکدیگر مربوط نیستند، ماجرای بلوغ شخصیت هایی را نشان می دهد و بالاخره پس از حدود چهار ساعت بدون اینکه چیزی را روشن و یا حل کرده باشد، ناگهان به پایان می رسد.

به طور خلاصه می توان گفت که برباد رفته ملغمه ای مضحک و غیرقابل دسته بندی از عناصری است که مشکوک و بحث برانگیز هستند. نکته تعجب آور این نیست که چرا هنوز هم محبوب ترین فیلم آمریکاست بلکه حیرت در این است که چرا منفورترین فیلم آمریکا نیست.

عناصری که می توانستند به خلق چنین فیلم فاجعه باری منجر شوند از آغاز کار وجود داشتند. رمانی که داستان فیلم براساس آن نوشته شد به قلم مارگارت میچل در سال ۱۹۳۶ منتشر شد. جوایز متعددی دریافت کرد و به یکی از پرفروش ترین کتابهای بازار نشر آمریکا تبدیل شد.

اما این کتاب ۱۰۳۷ صفحه بود. دیوید سلزنیک یک تهیه کننده مستقل حق معنوی تولید فیلم را به بهای ۵۰ هزار دلار خریداری کرد. اما نوشتن فیلمنامه ای براساس این کتاب آنقدر پیچیده و دشوار بود که هیچگاه عملا تکمیل نشد.

فیلمنامه بارها و بارها توسط نویسندگان مختلف از جمله اسکات فیتزجرالد بازنویسی شد اما دیوید سلزنیک شخصا در جریان فیلمبرداری و تولید فیلم هر روزه دیالوگ های شخصیت ها را تغییر می داد.   Read More at BBC

معرفی کوتاه ۲۰ فیلم مطرح سال ۲۰۱۴