تحلیلگران: روزانه هزاران تن مواد معدنی به پاکستان قاچاق میشود --- شماری از خبره گان و متخصصین بخش معادن می گویند که برخی حلقات در داخل حکومت، در قاچاق معادن به کشورهای همسایه به طور خاص پاکستان، دست دارند.اين گفته ها را شمارى ازمتخصصین بخش معادن، در يک نشست مطبوعاتى که به ابتکار مرکز مطالعات منطقوى مربوط اکادمى علوم افغانستان داير شده بود، ابراز نمودند. -- نجم الدین ترین معاون بخش علوم طبيعى اکادمی علوم گفت که معادن افغانستان، تا امروز به نحوه اى که باید از آن استفاده شود، نشده است. -- وی افزود که فعلا دو نوع تاراج در معادن کشور (یکی تاراج انفرادی و دیگرى تاراج سازمان یافته) توسط برخی حلقات مافیایى جریان دارد. -- موصوف علاوه کرد که حلقات سازمان یافته، برخی معادن را به شکل قرارداد در انحصار خود در آورده و با حمایت برخی کشورها، معادن را تاراج می کنند -- به گفتۀ وى، روزانه ده ها تن مواد معدنى چون بیروچ، کرومایت، لیتيم، سنگ رُخام و غیره از معادن ولایات، کنر، نورستان، هلمند، بدخشان، پنجشیر، لغمان، ننگرهار و خوست به شکل غيرقانونى، کندنکارى و به کشور پاکستان انتقال ميگردد. -- معاون اکادمی گفت: "تا زمانیکه حکومت امنیت را تامین نکند، شفافیت در قراردادها را به وجود نیاورد و معلومات دقیق مطابق بازار امروزی جمع آوری نگردد؛ جلو استخراج غیرقانونی و جلب سرمایه گذاری در بخش معادن را گرفته نمى تواند." -- در همین حال، محمد ابراهیم عادل کارشناس بخش معادن و وزیر پیشین وزارت معادن و پطرولیم، در قبال قاچاق موادمعدنی به شکل غیرقانونی به کشور پاکستان، ابرازنگرانى کرد و گفت تا زمانیکه نیروهای امنیتی به شکل درست امنیت معادن را نگیرند، مشکل است جلو استخراج و قاچاق معادن را گرفت. -- وی درادامه افزودکه اگرحکومت، بخاطرجلوگيرى استخراج غیرقانونی معادن و قاچاق آن به خارج از کشور اقداماتى را رويدست نگیرد، آیندۀ افغانستان به سرنوشت کشور افریقاى جنوبی گرفتارخواهد شد. -- عادل علاوه کرد که حکومت، باید همزمان با جلوگیری ازقاچاق و استخراج غیرقانونی معادن؛ زمینۀ استخراج قانونى معادن را مساعد بسازد؛ تا مواد معدنی استخراج شده در داخل کشور پروسس شود. -- به باوروى، اين کاراز يک طرف زمینۀ اشتغالزایی را مساعد نموده و از جانب دیگر، باعث رشدسرمایه گذاری در کشور می گردد. -- موصوف، نبود متخصصین در وزارت معادن پطرولیم را خیلی نگران کننده خواند و گفت که تعهد شکنی در قراردادها، عقدقراردادهای ضعیف و خلاف منافع ملی، عدم تعهد از سوی کمپنی ها و شیوۀ استخراج معادن قرارداد شده، از نارسايى هايى است که در این وزارت موجود مى باشد. -- جاوید نورانی کارشناس بخش معادن وعضو نهاد دیده بان شفافیت افغانستان گفت که روزانه به هزاران تن مواد معدنی، ازطريق سرحدات افغانستان به کشورهای همسایه به شکل غیرقانونی قاچاق می شود. -- وی افزود: "روزانه بیش از ٢٠هزار تن زغال سنگ؛ ٢ تا ٣ هزار تن کرومایت که در آن المونیم، تیتانیم و پتنالیم شامل میباشد؛ لیتيم، سنگ رُخام و برخی مواد معدنی دیگر به شکل غیرقانونی به کشورهای همسایه قاچاق می شود." -- افزون برآن موصوف خاطرنشان کرد که معدن لیتيم در ولایت نورستان، توسط یک گروه مشخص به شکل غیرقانونی استخراج و به پاکستان قاچاق می شود؛ اما هويت اين گر وه را افشا نکرد. -- وى گفت: "این معدن توسط افرادى استخراج می شود که حتى وزارت امور داخله، توانایی جلوگیری آن را ندارد." -- نگرانى ها درخصوص استخراج غيرقانونى معادن ازسوى کارشناسان درحالى ابراز ميگردد که آژانس خبرى پژواک نيز گزارشاتى را درمورد استخراج معادن بیروچ، لیتم و کرومایت ولايت نورستان و کنر که توسط افراد زورمند با همکارى شماری از پاکستانی ها صورت ميگرد، قبلاً منتشر نموده است. -- دراين گزارشات، شمارى از نماينده هاى مردم ولايت نورستان و کنر در ولسى جرگه نيز استخراج غيرقانونى معادن را در ولايات يادشده تاييد کرده اند. - Pajhwok